– జర్నలిస్టులని గుర్తించే పట్టా కానే కాదు
– నిజాలు రాసేవారంతా జర్నలిస్టులే
– చిన్నపెద్ద అనేది సిండికేట్ల సృష్టే
– జర్నలిస్టు ఔనో కాదో తేల్చాల్సింది పత్రిక ఎడిటర్లే తప్ప ఖాకీలు కాదు
అమెరికా అధ్యక్షుడిగా ఉండటంకన్నా ఓ పత్రికకు సంపాదకుడిగా ఉండటమే గౌరవంగా భావిస్తానని ఆ దేశ మాజీ అధ్యక్షులు ఒకరు అన్నారంటే పత్రికా వ్యవస్థకున్న గొప్పదనం ఏంటో తెలిసిపోతుంది. ఫోర్త్ ఎస్టేట్గా పిలవబడే మీడియా ప్రజాస్వామ్యానికి కావలిగా ఉండటంలో తనకు మరే వ్యవస్థ సాటిరాదని పలుమార్లు నిరూపించింది. ప్రజలకు, ప్రభుత్వానికి వారధిగా ఉండే మీడియా బాధ్యతలు అనేక రకాలుగా రానురాను విస్తరించాయి. ప్రజలకు సమాచారాన్ని చేరవేసే క్రమం నుంచి పాత్రికేయ వృత్తి అనేక రంగాలుగా విస్తరించింది.
ప్రజలకు సమాచారాన్ని చేరవేసే క్రమంలో జర్నలిస్టులకు ఉపయుక్తంగా ఉంటుందని వారి సౌకర్యార్థం ప్రజా రవాణాలో ఉచిత ప్రయాణ సౌకర్యంతోపాటు మరి కొన్ని రకాల రాయితీలు ఇవ్వాలనే ఉద్దేశంతో ప్రభుత్వం అక్రెడిటేషన్లు ప్రవేశపెట్టింది.రానురాను పాత్రికేయ వృత్తిలోకి ప్రవేశించేవారి సంఖ్య ప్రతి యేడు పెరుగుతూపోతోంది. ఈ క్రమంలో ప్రభుత్వం ఇచ్చే అక్రిడిటేషన్ల జారీకి అనేక మార్గదర్శకాలు జారీ అయ్యాయి. అదేవిధంగా జర్నలిస్టు సంఘాల కృషితోనో లేక ఓటు బ్యాంకు రాజకీయాలతోనే రానురాను మేం అధికారంలోకి వస్తే జర్నలిస్టులకు డబుల్ బెడ్ రూమ్లు ఇస్తామని ప్రభుత్వాలు ప్రకటించడంతో అక్రిడిటేషన్లకు బాగా గిరాకీ పెరిగింది. కొందరు నాన్ జర్నలిస్టులు కూడా డబుల్బెడ్రూంల ఆశతో అక్రిడిటేషన్లని అంగట్లో కొనుక్కుని రిపోర్టర్లుగా చెలామణీ అవుతున్నారనే ఆరోపణలున్నాయి.
అంటే కేవలం బస్పాస్గా ఉన్న అక్రెడిటేషన్ని ఈ పాలకులే డబుల్ బెడ్రూం ఇళ్లు కట్టిస్తామని ప్రకటించడంతో అక్రెడిటేషన్ని వర్సిటి పట్టా కన్నా ఎక్కువగా మారింది. అంటే అక్రెడిటేషన్ ఉంటేనే జర్నలిస్టు లేదంటే నకిలీ అనే ప్రచారాన్ని ముమ్మరం చేయడం వెనక కుట్ర ఉందని చెప్పకతప్పదు. తమ మాట వినేవారిని, విననివారిని కూడా తమ దారికి తెచ్చుకోవడానికి అక్రెడిటేషన్ అనేది ఓ కంచెలా పనిచేస్తోంది.
గొర్రెల మందని ఓ కంచెలో తోలినట్లుగా ఈ అక్రెడిటేషన్అనే కంచెతో జర్నలిస్టులందరినీ తమ గుప్పిట్లో పెట్టుకోవాలని అటు పాలకులు ఇటు కొందరు జర్నలిస్టుల యూనియన్ల ముసుగులో ఉన్న తాబేదార్లు ఇన్నాళ్లూ చేస్తూ వచ్చారు. అయితే రానురాను డిజిటల్ మీడియా ప్రాధాన్యత పెరిగి ప్రజల్లో మంచి ఆదరణ ఉండటంతో జర్నలిజంలో పోటీ ఏర్పడిరది. ఎక్కడ తమకు ఆదరణ దక్కకుండా పోతుందనో లేక తమ మాట వినకుండా వ్యతిరేకంగా ప్రవర్తిస్తున్నారో కారణంతో అటు పాలకులు, ఇటు కొందరు సిండికేట్ జర్నలిస్టులు ఈ క్రమంలో డిజిటల్ మీడియా మీద విషయం కక్కుతూ వస్తున్నారు. అయితే డిజిటల్ మీడియా వేదికలో కొందరు జర్నలిజం ముసుగేసుకున్న వ్యక్తులు జర్నలిజం కట్టుబాట్లను, విలువలను తుంగలో తొక్కి విశృంఖలంగా ప్రవర్తిస్తున్నారు. గౌరవ స్థానంలో ఉన్న వ్యక్తులు, పార్టీల నేతలపై నిత్యం సామాజిక మాధ్యమాల ద్వారా తప్పుడు ప్రచారం చేస్తూ పాత్రికేయ వృత్తికి తీరని మచ్చ తెచ్చిపెడుతున్నారు. ఇలాంటి వ్యవహారాన్ని ఉపేక్షించరాదు.
అయితే ఇలాంటి కొందరు సూడో జర్నలిస్టులు చేసే పనికి మొత్తం పాత్రికేయ వృత్తినే అగౌరపరుస్తూ పాలకులు, అధికారుల వ్యవహరించడం తగదు.అక్రిడిటేషన్ ఉంటేనే జర్నలిస్టని అక్రెడిటేషన్ లేకుండా ఫీల్డ్ వర్క్ చేసే పాత్రికేయులుపై చర్యలు తీసుకుంటామని కొందరు ఖాకీలు చెప్పడం విచిత్ర పరిణామమే కాదు పూర్తిగా ఖండించాల్సిన వ్యవహారమే. ఓ పత్రికకు లేదా మీడియాకు ఎవరు రిపోర్టర్లుగా ఉండాలనేది నిర్ణయించేది ఆ పత్రిక ఎడిటర్ లేక యాజమాన్యమే. అంతే తప్ప మరే వ్యక్తో వ్యవస్థో, అధికారికో జర్నలిస్టులను గుర్తించే హక్కు లేదు. ఎవరు జర్నలిస్టు? ఎవరు నకిలీ? అనేది ప్రశ్న వేయాల్సి వస్తే నిజాలు రాసేవారంతా పాత్రికేయులే.
సామాజిక స్పృహ ఉండి ప్రజాసమస్యల మీద స్పందించి కలం పట్టేవారంతా ముమ్మాటికీ నిఖార్సయిన పాత్రికేయులే. ఇలాంటివారికి అక్రిడిటేషన్తో సంబంధం లేదు. ప్రభుత్వం ఇచ్చే రాయితీలు తీసుకుంటే ఎక్కడ తమ రాతల్లో పక్షపాతానికి అవకాశం ఉంటుందనే ఉద్దేశంతో అక్రెడిటేషన్కి దరఖాస్తు చేయనివారు ఇప్పటికీ ఎందరో గొప్ప పాత్రికేయులు ఉన్నారు.
దశాబ్దాలపాటు కలాన్ని నమ్ముకున్ని ప్రజాప్రయోజనమే లక్ష్యంగా పనిచేస్తూ సొంత మీడియాలు ఏర్పాటు చేసుకున్న సీనియర్ పాత్రికేయులు ఎందరికో నేటికీ అక్రిడిటేషన్లు లేవు. అంటే వీరందరికి అక్రిడిటేషన్లు లేవు కావున వీరంతా జర్నలిస్టులు కాదని, వారంతా నకిలీ విలేకర్లని కొందరు ఖాకీలు చెప్పడం నిజంగా సిగ్గు చేటు. ఇలాంటి ప్రకటనలు ఇస్తున్న అధికారులపై వెంటనే చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉన్నది.
జర్నలిస్టు కావడానికి చదువుతోపాటు ఎలాంటి సర్టిఫికెట్లు అవసరం లేదు. కేవలం నిజాయితీ, నిబద్ధత, సామాజిక స్పృహ ఉన్నవారంతా కలం యోధులే. వేదికలు చిన్నవా పెద్దవా? అనే తేడానే లేదు. వృత్తి ధర్మంలో భాగంగా ప్రభుత్వం ఇచ్చిన రాయితీనే అక్రిడిటేషన్. అక్రెడిటేషన్కు ఇంతకు మించి విలువ లేదు. అంతకన్నా చెల్లుబాటు లేదు. అయితే కొందరు అధికారులు అక్రెడిటేషన్ అంటే జర్నలిజం పట్టాగా పేర్కొంటూ రాజ్యాంగ స్ఫూర్తిని, పత్రికా స్వేచ్ఛను కాలరాస్తున్నారు. ఇలాంటి పోకడ ప్రజాస్వామ్యాన్నే ప్రమాదంలో పడేసే వ్యవహారంగా ఉన్నది. తాజాగా కరీంనగర్లో ఓ పోలీసు ఉన్నతాధికారి ఇచ్చిన ప్రకటన కలకలం రేపుతోంది.
అక్రెడిటేషన్ లేకుండా ఫీల్డ్ వర్క్ చేసే వారు పాత్రికేయులు కాదని అలాంటి వారిపై చర్యలు తీసుకుంటామని ప్రకటించారు. దీని వెనక కారణం ఏంటంటే హుజురాబాద్ ఎన్నికల్లో ఓ యూట్యూబ్ చానెల్ అధికార పార్టీకి వ్యతిరేకంగా శృతిమించిన వ్యవహారం చేసింది. అది తప్పే కావచ్చు. అయితే అలాంటివారు నిజంగా పాత్రికేయులా లేక రాజకీయ పార్టీల కార్యకర్తలా అనే విషయాన్ని గమనించాలి.
జర్నలిజం ముసుగులో రాజకీయాలు నెరిపే వ్యవహారంతో నిజంగా నిఖార్సయిన జర్నలిజానికి ఇబ్బందికర పరిస్థితులే ఏర్పడ్డాయి. ఈ విషయాన్ని కాదనలేం. అయితే ఎవరో కొందరు సూడో జర్నలిస్టులు చేసే అనైతిక వ్యవహారాలతో మొత్తం పాత్రికేయ వృత్తినే కించపర్చడం, కట్టడి చేయాలని చూడటం పాత్రికేయ వృత్తికి గొడ్డలిపెట్టువంటిదే. ఇది ముమ్మాటికి ప్రజాస్వామ్యాన్ని ప్రమాదంలో పడేసే చర్యలే. అయితే ఎలాంటి అర్హతలు లేకపోయినా అక్రిడిటేషన్ ఉంటే నిజమైన జర్నలిస్టు అని ఎవరైనా చెప్పగలరా?
అక్రెడిటేషన్ ఉంటే ఎలాంటి నైతిక విలువలు లేకుండా పాత్రికేయ వృత్తిలో కొనసాగవచ్చా?అక్రెడిటేషన్ ఉంటే హెల్మెట్ లేకున్నా వాహనాల్లో ప్రయాణించవచ్చా? అలా ప్రయాణించే సందర్భంలో ప్రమాదవశాత్తు కిందపడితే గాయాలు కావా? రక్తం కారదా? అక్రెడిటేషన్ఉంటే ప్రభుత్వాలు,నేతల మీద దుష్ప్రచారాలు చేయవచ్చా? అక్రెడిటేషన్ ఉన్నవారు రాసేదంతా నిజమేనా? ఇలా అనేక ప్రశ్నలకు నేటి పాలకులు, అధికారులు సమాధానం చెప్పాలి. అలా చెప్పినప్పుడే అక్రెడిటేషన్ ఉంటేనే జర్నలిస్టని లేకుంటే నకిలీ అని ప్రకటించే హక్కు ఉంటుంది.లేదంటే పాలకుల మెప్పుకోసమే లేక తమకు కొరకరానివారిని అంతమొందించడానికి చేస్తున్న ప్రయత్నంగా మాత్రమే చూడాల్సి ఉంటుంది.
ఇదంతా ఒక ఎత్తయితే ఓ పత్రికనో లేక య్యూట్యూబ్నో లేక వెబ్సైట్నో నిర్వహించాలంటే కొన్ని అనుమతులు ఉంటాయి. అవేమీ క్లిష్టమైనవేమీ కావు. ఫోర్త్ ఎస్టేట్గా ఉన్న పత్రికా రంగానికి అమితమైన స్వేచ్ఛ ఉన్నది. అయితే స్వేచ్ఛ పేరిట అక్రమాలకు పాల్పడితే చర్యలు తీసుకోవడానికి దానికి సంబంధించిన చట్టాలున్నాయి. అంతే తప్ప ఎవరో ఒకరిని ఇరుకున పెట్టడానికో, అంతమొందించడానికో మొత్తం పాత్రికేయ వృత్తినే కట్టడి చేసే హక్కు అటు పాలకులు ఇటు అధికారులకు లేదు. అలా ఉందని భావించాలని చూస్తే అంతకన్నా మూర్ఖత్వం, అవివేకం మరొకటి ఉండదు. ప్రతి వ్యవస్థలో మంచీ చెడు ఉన్నట్లు పాత్రికేయంలో కూడా మంచీ చెడు ఉన్నాయి.
ఆ విషయాన్ని మరిచి అక్రిడిటేషన్లు అనే రాయితీల కార్డును ఉపయోగించి మొత్తం పాత్రికేయ వృత్తినే భయాందోళనలకు గురిచేస్తామని చూడటం అప్రజాస్వామికమే. ఈ వ్యవహారాన్ని ఏ పాత్రికేయుడు, ప్రజాస్వామ్యవాదులు హర్షించరు. ఈ విషయాన్ని గుర్తెరగాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉన్నది.
– పెంజర్ల మహేందర్ రెడ్డి
ఓసి సంఘం
జాతీయ అధ్యక్షుడు
సీనియర్ జర్నలిస్ట్