వీఐపి.. బ్రేక్.. ధర్మదర్శనాలు అన్ని మతాల్లోనూ ఉన్నాయా? -

(పద్మాకర్ పులవర్తి)

ధర్మ దర్శనం, వి. ఐ. పి. దర్శనం, వి. వి. ఐ. పి. దర్శనం, శీఘ్ర దర్శనం ఇలా అనేక దర్శనాలు ఉన్నాయి. ఇటువంటివి అన్ని మతాలలో ఉన్నాయా?

ధర్మ దర్శనం, వి.ఐ.పి. దర్శనం, శీఘ్ర దర్శనం వంటి వివిధ రకాల దర్శన పద్ధతులు ముఖ్యంగా హిందూ దేవాలయాలలో, ప్రత్యేకించి పెద్ద, ప్రముఖ దేవాలయాలలో (ఉదా: తిరుమల) మాత్రమే కనిపిస్తాయి. ఇవి భక్తుల రద్దీని నిర్వహించడానికి, సమయాన్ని ఆదా చేయడానికి మరియు ఆదాయ వనరుల కోసం ఏర్పాటు చేసిన నిర్వహణ (Administrative) మరియు వాణిజ్య (Commercial) వ్యవస్థలు.

ఇతర మతాలలో దర్శన పద్ధతులు (Equivalent Systems in Other Religions)

వివిధ మతాల ప్రార్థనా స్థలాలలో హిందూ దేవాలయాలలో ఉన్నట్లుగా ఖచ్చితంగా అదే విధమైన ‘చెల్లింపు’ లేదా ‘VIP’ దర్శన పద్ధతులు లేవు, కానీ దానికి సమానమైన నిర్వహణ మరియు ప్రత్యేక సౌకర్యాల వ్యవస్థలు వేరే రూపాల్లో ఉంటాయి:

1. క్రైస్తవం (Christianity – Churches/Cathedrals)

* దర్శన పద్ధతి: చర్చిలలో సాధారణంగా హిందూ దేవాలయాల వలె ప్రత్యేక దర్శన క్యూలు ఉండవు. ప్రార్థనలు (Mass) అందరికీ ఉచితంగా, సమయపాలనతో జరుగుతాయి.

* సమానమైన వ్యవస్థ: కొన్ని చారిత్రక కేథడ్రల్స్ లేదా పుణ్యక్షేత్రాలలో (ఉదా: వాటికన్)

* ప్రవేశ రుసుము (Entry Fees): మతపరమైన స్థలం కంటే చారిత్రక కట్టడంగా లేదా మ్యూజియంగా భావించి ప్రవేశ రుసుము వసూలు చేస్తారు.

* బుకింగ్‌లు: పవిత్ర స్థలాలను లేదా ప్రార్థనా సమయాలను సందర్శించడానికి ముందస్తు ఆన్‌లైన్ బుకింగ్‌లు అవసరం కావచ్చు, కానీ ఇవి సాధారణంగా ప్రత్యేక హోదా కోసం కావు.

2. ఇస్లాం (Islam – Mosques)

* దర్శన పద్ధతి: మసీదులలో ప్రార్థన (నమాజ్) సమయాల్లో అందరికీ సమాన ప్రాధాన్యత ఉంటుంది. ప్రత్యేకించి ఖచ్చితమైన ‘వి.ఐ.పి. దర్శనం’ వ్యవస్థ అంటూ ఉండదు.

* సమానమైన వ్యవస్థ:

* ప్రాముఖ్యత (Priority Seating): ముఖ్యమైన మత పెద్దలు లేదా ప్రభుత్వ ప్రముఖులకు ముందు వరుసల్లో లేదా ప్రత్యేక ప్రవేశం కల్పించడం సాంప్రదాయ మర్యాదలో భాగం.

* హజ్ యాత్ర (Hajj/Umrah): మక్కాలోని కాబా దర్శనానికి ప్రపంచ నలుమూలల నుండి లక్షలాది మంది వస్తారు. ఇక్కడ సాధారణంగా దేశం లేదా ఏజెన్సీ ఆధారంగా బస మరియు కదలికలో తేడాలు ఉంటాయి, కానీ దర్శనంలో ప్రాధాన్యత ఉండదు.

3. సిక్కు మతం (Sikhism – Gurdwaras)

* దర్శన పద్ధతి: గురుద్వారాలలో, ముఖ్యంగా గోల్డెన్ టెంపుల్‌లో (అమృత్‌సర్), లంగర్ (ఉచిత భోజనం) మరియు దర్శనం అందరికీ సమానంగా, ఎలాంటి చెల్లింపు లేకుండా లభిస్తాయి. ‘వి.ఐ.పి.’ విధానాలు పూర్తిగా నిషిద్ధం.

* సమానమైన వ్యవస్థ: సిక్కు మతంలో సమానత్వం ప్రధానం కాబట్టి, దర్శనంలో ఎలాంటి తేడాలు ఉండవు. అయితే, ప్రభుత్వ ప్రముఖులు వచ్చినప్పుడు భద్రతా కారణాల వల్ల వారికి ప్రత్యేక ఏర్పాట్లు చేస్తారు.

హిందూ దేవాలయాలలో ఈ విధానాలు ఎందుకు? (Why in Hindu Temples?)

హిందూ దేవాలయాలలోనే ఈ విధానాలు ఉండటానికి ప్రధాన కారణాలు:

* భారీ రద్దీ నిర్వహణ (Crowd Management): హిందూ దేవాలయాలలో కొన్ని పండుగలు, శుభ దినాలలో వచ్చే రద్దీని ఇతర మతాలలో రాకపోవచ్చు. లక్షలాది మందిని కొన్ని గంటల్లో నియంత్రించాలంటే ఈ రకాల టికెటింగ్ పద్ధతులు తప్పనిసరి అవుతాయి.

* ఆదాయ వనరులు (Revenue Generation): శీఘ్ర దర్శనం లేదా వి.ఐ.పి. దర్శనం టికెట్ల అమ్మకం ద్వారా వచ్చే ఆదాయం దేవాలయ నిర్వహణ, అభివృద్ధి, అన్నదానం వంటి ధార్మిక కార్యక్రమాలకు వినియోగిస్తారు.

* సమయాన్ని ఆదా చేయడం (Time Saving): సమయం లేని భక్తులకు లేదా వృద్ధులకు ఎక్కువసేపు క్యూలో వేచి ఉండకుండా త్వరగా దర్శనం పూర్తయ్యే సౌకర్యం కల్పించడం.

‘ధర్మ దర్శనం’ (ఉచిత దర్శనం) అనేది అన్ని మతాలలో ఉన్నప్పటికీ, ‘చెల్లింపు’ లేదా ‘VIP’ ప్రాధాన్య దర్శన వ్యవస్థలు ప్రధానంగా రద్దీ ఎక్కువగా ఉండే హిందూ దేవాలయాల ప్రత్యేకమైన వ్యవస్థాపక మరియు ఆర్థిక నమూనా అని చెప్పవచ్చు.